Veiligheid, hoe dan…?

De eerste helft van 2019 hebben wij ons beraden op vervolgacties op de bijeenkomsten die wij in 2018 organiseerden rond vrede, multicultureel samenleven en de impact van klimaatverandering op onze samenleving. Geleidelijk rijpte het idee in onze werkgroep om iets te doen met het initiatief Sicherheit Neudenken in Duitsland, waarin al deze aspecten terugkeren, en dat ons zeer inspireert! In 2019 zijn wij daarom een nieuw project gestart: Veiligheid, hoe dan…? Het doel van dit project is in Nederland een transitie te realiseren van militaire veiligheid naar burgerlijke veiligheid per 2040.

Ons project is, net als het Duitse, een reactie op de fikse verhogingen van defensiebudgetten in de EU/ NAVO van 1,3% naar 2% van ons nationaal inkomen, en van recentere datum verder naar 5%. Wetende dat het budget voor Ontwikkelingssamenwerking al jaren niet aan de OESO-norm van 0,7% voldoet en zelfs steeds verder wordt teruggeschroefd!

De uitdaging
Stel dat de Duitse en/ of de Nederlandse regering ervoor zou kiezen om in plaats van in militaire veiligheid in burgerlijke veiligheid te investeren, hoe zou het buitenlandbeleid er dan in 2040 uitzien? Welke gevolgen zou dit hebben op het wereldtoneel?

Het Duitse plan is gebaseerd op een scenario dat is ontwikkeld door internationale veiligheidsdeskundigen, waaronder militairen. Een van de conclusies van het scenario is dat de voorgestelde ingrijpende beleidswijzigingen in Duitsland alleen mogelijk zijn als enkele buurlanden – Oostenrijk, Zweden en Nederland worden bijvoorbeeld genoemd – bereid zijn hierin geheel of gedeeltelijk mee te gaan. De verregaande militaire samenwerking tussen het Duitse en Nederlandse leger (met name Landmacht) illustreert deze wederzijdse afhankelijkheid goed. Het door ons voorgestelde project voor Nederland vormt daarmee een welkome aanvulling op het Duitse voorstel om de kans van slagen hiervan te vergroten.

Waar gaat het Project over?
Het project is gebaseerd op een scenario dat door de Evangelische Landeskirche Baden is ontwikkeld, en dat nauw aansluit bij onze visie op inclusieve veiligheid. Wij hebben in september 2024 een Nederlandstalige versie van het plan gepresenteerd op een goed bezochte bijeenkomst in Amersfoort. De Nederlandstalige versie is niet alleen een vertaling, maar ook een update omdat de Duitse versie alweer wat ouder is. Hier vindt u de Nederlandse versie.
Daarnaast vindt u hier een vertaling van een Duitse flyer over het toenemende belang van de EU als speler op het gebied van defensie en veiligheid.
De vertaling van de al oudere Duitse samenvatting vindt u hier  Civiel Veiligheidsbeleid samenvatting (NL).

Het volledige Duitse plan is hier te vinden, Sicherheit neu denken (https://www.ekiba.de/html/content/szenario_sicherheit_neu_denken.html). Ook is via deze link een Duitse, Franse en Engelstalige kernversie te vinden.

De kern van het (Duitse) plan is een geleidelijke omschakeling van militaire veiligheid naar burgerlijke veiligheid. Wij hebben een globaal stappenplan ontwikkeld, op basis van het Duitse plan en tijdspad, dat deze omslag in politiek en maatschappelijk denken en handelen haalbaar en realistisch acht voor 2040 in de Nederlandse context. Belangrijke aspecten, of pilaren, van de transitie zijn:

1. Internationale samenwerking gebaseerd op een buitenland beleid dat ecologisch, sociaal en economisch rechtvaardig is;
2. Economische integratie door bevordering van economische ontwikkeling en veiligheid in aan de EU grenzende landen in oostelijke en zuidelijke richting;
3. Deelnemen aan de ontwikkeling van een internationale veiligheidsarchitectuur waarin ons lidmaatschap van EU, OSCE, NAVO en UN nieuwe vormen kan aannemen; het accent ligt op conflictpreventie en burgerlijke conflicthantering;
4. Weerbare democratie, waarbij ontwikkeling van een geweldloze cultuur een belangrijke rol speelt;
5. Conversie van leger en wapenindustrie.

Wat gaan we doen?
Het komende jaar zullen wij op verschillende manieren in samenleving en politiek aandacht vragen voor de mogelijkheden van een transitie van militaire naar burgerlijke veiligheid. Het doel is om met steun van kerkelijke, vredes-, en andere maatschappelijke organisaties in Nederland te gezamenlijk een plan te maken en voor een nationaal platform dat dit op zich gaat nemen.

Details over onze acties voor het komende jaar, zullen tijdig bekend worden gemaakt op deze site.

Als u geinteresseerd bent om met ons mee te denken of om ons initiatief financieel te ondersteunen, neem dan contact op met Johannes Borger op het rechtsboven aangegeven emailadres.

Wij werken samen met de initiatiefnemers van het Duitse project om zo effectief mogelijk te kunnen zijn.

​